Selamlar, geçen haftaki Körlük kitabı üzerine yazımdan sonra hiç araya mesafe koymadan kısmen devamı sayılabilecek Görmek kitabı hakkında konuşalım istedim 🙂
Sözlük anlamı “halkın egemenliği temeline dayanan yönetim biçimi” olan, Antik Yunanca’daki demos(halk) ve kratos(iktidar) kelimelerinin birleşmesinden oluşan demokrasi üzerine bir eleştiri okumak ve iktidar erkinin elindeki gücü kaybetmemek adına neler yapabileceğini görmek ister miydiniz?
Kimi durumlar vardır ki hüküm suçtan önce yazılmıştır.
Görmek, José Saramago
Her şey Körlük kitabındaki ülkenin başkentinde yapılan seçimde, insanların sağ – merkez – sol partiler dururken (!) tamamen özgür iradeleriyle boş oy kullanmalarıyla başlıyor. Ve birden aslında adına demokrasi dediğimiz düzen karşısında bir dilemma buluyor. Ve bu tehdit karşısında iktidar durur mu, bu organize suç (!) un gerçek sahibini bulmak ve halka gününü göstermek adına çalışmaya başlıyorlar.
Editör Notu : Reklamlara tıklayarak bize destek olabilirsiniz.Görmek kitap yorumu
Hikayede sağ – sol – merkez parti ekseninde güncel siyasi akımları, iktidar erkini ve özellikle bakanlar üzerinden hükümet olgusunu ve özgür irade dediğimiz demokrasinin aslında o kadar özgür olmadığını deyim yerindeyse yıka yıka ortaya koyuyor Saramago.
Güç sahiplerinin gücünü kaybetmemek adına ne kadar yozlaşabileceğini görmek için dünyadaki herhangi bir kimsenin çok uzağa gitmesine gerek yok aslında. Her şey herkesin yanı başında oluyor. Ve şairin dediği gibi “Her şey ben yaşarken oldu, bunu bilsin insanlar“. Gerçekten de her şey biz yaşarken oldu, bunu bilelim hepimiz.
Biraz tanıdık:
şöyle ki, bu ülkenin yurttaşları anayasanın kendilerine bahşettiği hakların düzenli olarak yürürlükte olmasını talep etmek gibi sağlıklı bir alışkanlığa sahip olmadıklarından, askıya alınan şeyin hesabını sormamaları mantıklı, hatta doğaldı.
Görmek, José Saramago
Saramago‘nun iki kitabında işlediği modern devlet ve modern toplumun günümüzdeki sorunlarını çözecek bir değişim arzusu, kendisinin anarko-pasifist eğilimde olduğu izlenimi verdi. Saramago zaten güç ve iktidar sahipleri ile hayatı boyunca karşı karşıya gelmiş bir adam. Kilise tarafından afaroz edildiğini de buraya bir not olarak ekleyelim.
Velhasıl, Görmek kitabı, Körlük kadar akıcı olmayan, olay örgüsü daha sığ, düşünce ve eleştiri tarafı daha yoğun, Körlük kitabıyla bağlantısı da bence “devam kitabı” denemeyecek kadar sınırlı, Saramago’nun kendi düşünce ve üslubunu fazlasıyla görebildiğimiz bir kitap.
Herkese keyifli okumalar.